Twee inwoners van een Engelse provincieplaats zijn op weg naar de plaatselijke pub. Vlak voor ze daar aankomen, stopt er een buitenlandse auto. De bestuurder steekt zijn hoofd uit het raam en vraagt “Parlez-vous français?” ... Jack en Jim kijken elkaar niet-begrijpend aan. “Sprechen Sie Deutsch?” vraagt de man in de auto nu. De twee Engelse vrienden halen hun schouders op. Maar de buitenlander geeft niet op: “¿Hablan Español?”. Jack begint te giechelen en Jim slaakt een zucht van ergernis. De toerist vertrekt onverrichter zake.
“Misschien zouden we toch eens iets aan onze talenkennis moeten doen” oppert Jack voor ze hun eerste pint van die avond aan de lippen zetten. “Welnee”, zegt Jim, “die vent van daarnet sprak drie vreemde talen en je ziet wat je er mee opschiet …!”
Op onze planeet worden 6000 à 7000 verschillende talen gesproken - waarvan zo’n duizend op het eiland Nieuw-Guinea! Buitenaardse wezens die een bezoek aan de aarde voorbereiden, kunnen zich het best bekwamen in het Mandarijn-Chinees (meer dan een miljard sprekers), het Engels (ca. 350 miljoen moedertaalsprekers plus nog eens minstens 600 miljoen anderen), het Hindi (± idem) en/of het Spaans (minstens 350 miljoen): met deze taalbagage zouden ze kunnen communiceren met vier of vijf van elke tien aardbewoners die ze ontmoeten, als ze tenminste niet op Nieuw-Guinea landen.
(Zie ook: de Taal-Top-20 op deze site.)
Het algemeen gebruik van het Chinees, het Hindi en het Spaans is goeddeels geconcentreerd in drie gebieden: China, India en Latijns Amerika. Dat zijn weliswaar enorme gebieden, maar qua verspreiding wint het Engels het gemakkelijk. Het heeft de status van officiële taal in maar liefst 32 landen en wordt letterlijk gesproken en verstaan van Alaska tot Kaapstad. Bovendien is het dominante taal van twee complete werelddelen: Noord-Amerika en Australië.
Daarom denken veel mensen, ook wetenschappers, dat het Engels vroeg of laat de enige echte wereldtaal zal worden, en vervolgens misschien zelfs de enige resterende taal in de wereld, het Algemeen Beschaafd Aards. Het is waar dat de invloed van het Engels in de twintigste eeuw spectaculair is toegenomen en nog altijd groeit. De ICT-revolutie waarin wij ons nu bevinden, zal dit proces zeker verder aanjagen. Eveneens kan worden vastgesteld dat kleine talen in hoog tempo verdwijnen. (Taalkundigen schatten dat het aantal ‘levende talen’ sinds ca. 1500 is gehalveerd !) Toch zijn ook het Spaans en het Chinees bezig aan een indrukwekkende opmars en is het hoogst onwaarschijnlijk dat springlevende cultuurtalen als het Arabisch en het Russisch, Portugees, Japans en Duits, met elk meer dan 100 miljoen moedertaalsprekers, het de komende paar eeuwen zullen afleggen tegen het Engels. Veel waarschijnlijker is het dat er naast de zakelijke, technische en politieke wereldtaal Engels een aantal ‘regionale talen’ blijven bestaan die onder meer cultureel een belangrijke rol zullen spelen. Behalve aan Spaans en Chinees valt te denken aan: Frans in o.a. Frankrijk, Canada en grote delen van Afrika; Arabisch in Afrika en het Midden-Oosten; Duits in Midden-Europa; en Russisch in Oost Europa en Centraal-Azië. Daarnaast zullen er nog heel lang ‘thuistalen’ blijven bestaan, die mensen spreken buiten de sfeer van onderwijs, arbeid en sociaal verkeer in de ruimere zin (zoals tegenwoordig talloze Nederlanders in de huiselijke kring een bijzondere variant van het Nederlands spreken, of zelfs een geheel andere taal). Ook is het denkbaar dat er zich uit de contacten tussen talen weer nieuwe (meng)talen ontwikkelen. In dat verband – en voor de héél lange termijn - kan het wellicht van belang zijn dat twaalf van de twintig grootste talen tot de Indo-Europese taalfamilie behoren: niet dat je je veel kunt voorstellen bij een mengeling van Nederlands, Russisch en Hindi, maar het is toch een troostrijke gedachte dat ‘ons soort talen’ het uiteindelijk zal winnen, of op zijn allerminst stevige sporen zal nalaten in dat Algemeen Beschaafd Aards van de hele verre toekomst. Aan dat moment, als het ooit komt, zal echter nog een ontwikkeling voorafgaan van eeuwen en eeuwen. Zeker is wel dat de wonderlijk bonte taalsituatie die op het eiland Nieuw-Guinea bestaat –circa duizend verschillende talen, gesproken door slechts vijf miljoen mensen– spoedig tot het verleden zal behoren.
Niemand weet natuurlijk wat de toekomst brengt, maar er zijn drie duidelijke trends: steeds minder talen, steeds 'grotere' talen (wat betreft aantal sprekers en geografische verspreiding) en ... steeds meer mensen die méértalig zijn.
------------------------------------
Zie ook: www.taaltraining.nl
------------------------------------
O ja, in dit verband ook nog wel aardig: zo zou de wereldkaart er uitzien als de landen niet zouden worden weergegeven op basis van hun oppervlakte maar op basis van het AANTAL TALEN per land/continent ...
Opmerkelijk zijn natuurlijk Nieuw-Guinea (ca. 1000), Nigeria (ca. 520) en Kameroen (ca. 280)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten